Spis Treści

Epitomy
Spis Treści

Epitomy

Apd. 3.144-145:

[3,144]. {O palladionie przekazuje się następującą opowieść: mówią, że po urodzeniu Atena wychowywała się u Tritona, który miał córkę [o imieniu] Pallas. Obie ćwiczyły się w umiejętnościach przydatnych na wojnie i pewnego razu doszło do pojedynku. Gdy Pallas już miała zadać cios, Zeus, obawiając się o Atenę, osłonił [córkę] egidą, a [Pallas] wystrzegając się [spojrzenia na egidę], popatrzyła w górę i w rezultacie, raniona przez Atenę, zginęła. [3,145] Z wielkiego żalu za [Pallas] Atena sporządziła jej drewnianą podobiznę: piersi [posągu] osłoniła egidą, której [Pallas] tak się bała, i oddawała jej cześć, ustawiwszy obok Zeusa. Później, gdy Elektra schroniła się pod opiekę palladionu, uciekając przed gwałtem, Zeus cisnął wraz z nią i palladion do krainy Ilias, gdzie Ilos wystawił mu świątynię i oddawał cześć. To właśnie opowiada się o palladionie.}

część badaczy (także Frazer [1921: ad loc.]) idzie za koniekturą Galeusa i zakłada, że chodziło o ciśnięcie i palladionu, i Ate (ῥῖψαι μετ᾽ Ἄτης [met’ Átes] καὶ τὸ παλλάδιον). Pozostajemy przy wersji rękopisów i Wagnera. Do krainy Ilias ‒ mowa o Troadzie.

tj. tarczą będącą własnością boga, którą pokrywała koźla skóra (αἴξ, αἰγός [aíks, aigós] ‒ ‘koza’), a pośrodku widniała na niej głowa Gorgony. Egidą często posługiwała się również Atena (Homer, Il. 5,738–742).

zgodnie z przekazem Diktysa Kreteńczyka (5,5) posąg spadł z nieba, gdy Ilos budował świątynię Ateny, ale brakowało jeszcze dachu, tak że palladion wpadł do środka, od razu na właściwe miejsce.

oba wątki opowieści (narodziny i wychowanie) służyły objaśnieniu niejasnych epitetów Ateny: Tritogeneja (Homer, Il. 4,515; zob. wyżej, przyp. 14) i Pallas (Homer, Il. 1,200; zob. wyżej, przyp. 26).

zob. wyżej, 1,20 (opis narodzin Ateny nad rzeką Triton); 1,28 (Triton, syn Posejdona).

najwyraźniej chodzi o Elektrę, córkę Atlasa (3,138), od której wywodził się ród królów trojańskich.

46).

rozpoczynające się tymi słowami kolejne dwa paragrafy (3,144–145) od czasów Heynego uważa się za interpolację. Frazer (1921: ad loc.) zwrócił jednak uwagę, że w takim samym kontekście opowieść cytuje Jan Tzetzes (Scholia do „Aleksandry” Lykofrona 355), co oznacza, że w jego czasach znajdowała się ona w rękopisach Biblioteki. Dräger (2005: 574) przywołuje dodatkowo dygresję o Tejrezjaszu (3,69–72) jako przykład podobnego zabiegu narracyjnego w dziele Apollodora.

Ustawienia wyświetlania
Export
Udostępnianie