Spis Treści

Epitomy
Spis Treści

Epitomy

Apd. 2.131-133: Herakles na służbie u Omfale {2,6,3} Po ogłoszeniu wyroczni Hermes wystawił Heraklesa na sprzedaż. Zakupiła go Omfale, córka Jardanosa, królowa Lydów, której mąż Tmolos tuż przed śmiercią przekazał władzę.

[2,132] Eurytos nie przyjął zadośćuczynienia, gdy mu je dostarczono, Herakles zaś, służąc u Omfale jako niewolnik, w pobliżu Efezu pojmał i uwięził Kerkopów, a Syleusowi, który w Aulidzie zmuszał podróżnych do kopania, spalił winnice aż do gruntu i potem zabił jego oraz Ksenodoke, córkę [Syleusa]. Gdy wylądował na wyspie Doliche, widząc leżące na brzegu ciało Ikara, pochował go, a wyspę zamiast Doliche nazwał Ikarią. [2,133] Dedal wystawił za to Heraklesowi w Pisie wiernie wyobrażający [herosa] posąg. Pewnej nocy Herakles, nie rozpoznawszy, [że to tylko posąg], rzucił weń kamieniem i uderzył jak żywego człowieka.

o jego śmierci zob. niżej, E.1,13.

o umiejętnościach Dedala zob. niżej, E.1,12–14; o wynalezieniu posągów – 3,214; o imieniu i jego związku z zawodem – przyp. 210.

Hermes był m.in. opiekunem kupców i patronem handlu. Zdaniem Ferekydesa (F82b) bóg sprzedał Heraklesa za 3 talenty.

Ferekydes (F77) przekazał, że byli to dwaj bracia żartownisie, kłamcy i oszuści, zamienieni za swe wybryki w kamień lub – zgodnie z inną tradycją – w małpy. Najbardziej rozpowszechniona wersja (Zenobios z Athos 2,85) podawała, że matka ostrzegła ich, by uważali na „czarnozadego” (μελάμπυγος [melámpygos]), gdy więc próbowali ukraść broń Heraklesa, ale zostali przez niego schwytani i uwiązani za nogi do kija, wisząc głowami w dół, dostrzegli zarośnięty zad Heraklesa i zrozumieli przestrogę. Rozbawiony żartami heros miał ich jednak uwolnić. Nazwa Kerkopów wywodziła się od słowa κέρκος ([kérkos] – ‘ogon’), które potocznie oznaczało także ‘męski członek’.

leżała na Morzu Jońskim, w pobliżu wybrzeży Akarnanii.

Omfale przejmująca królestwo po zmarłym mężu była raczej zjawiskiem nietypowym w świecie mitycznym, ponieważ władza zazwyczaj przechodziła na następnego męża lub syna wdowy bądź innego mężczyznę z rodziny. Ten wyjątek można jednak tłumaczyć wyobrażeniami Greków o zniewieściałym wschodzie (Lydia). Według części źródeł Herakles podczas pobytu u Omfale nosił kobiece szaty i wykonywał kobiece obowiązki (Owidiusz, Her. 9,53–118).

zob. Diodor Sycylijski (4,31,7).

ta wzmianka lokuje wydarzenia w Beocji, choć Herakles służył u Omfale w Lydii. Konon (Narrat. 17) z kolei sytuował ten epizod na górze Pelion w Thessalii, ale jego relacja mocno odbiega od relacji Apollodora.

tu: w Olimpii. Pisę, krainę na Peloponezie, na której terytorium leżała Olimpia, ok. 572 r. p.n.e. włączono do obszaru Elidy. W sanktuarium Zeusa w Olimpii wśród darów wotywnych znajdowały się również posągi, m.in. bogów, herosów i w ogóle postaci wybitnych.

tj. do niewolniczej pracy w jego winnicy.

Ustawienia wyświetlania
Export
Udostępnianie