Spis Treści

Epitomy
Spis Treści

Epitomy

Apd. 3.40-41: Następcy Kadmosa na tronie tebańskim (mity tebańskie)

[3,40] {3,5,5} Gdy Polydoros został królem Teb, poślubił Nykteis, córkę Nykteusa, syna Chthoniosa, i spłodził Labdakosa, który zginął po Pentheusie, podzielał bowiem jego poglądy. Jako że Labdakos pozostawił zaledwie rocznego syna Lajosa, władzę na czas, gdy ten był dzieckiem, objął Lykos, brat Nykteusa. [3,41] Obaj, [Lykos i Nykteus], musieli uciekać z Eubei, ponieważ zabili Flegyasa, syna Aresa i Beotki Dotis. Zamieszkali w Hyrii, a ‹stamtąd przybyli do Teb i› zostali obywatelami miasta dzięki zażyłości z Pentheusem. Lykos, wybrany przez Tebańczyków na dowódcę wojska, objął władzę i panował przez osiemnaście lat, aż poniósł śmierć z rąk Zethosa i Amfiona z następujących powodów.

Wagner nie zamieścił w tekście obecnego w rękopisie A zwrotu: „z Eubei” (ἀπὸ Εὐβοίας), ponieważ Flegyas powinien być tożsamy z królem Orchomenos, synem Aresa i Chryse (Pauzaniasz 9,36,1). Z kolei Frazer (1921: ad loc.) uważał, że może chodzić nie o wyspę Eubeę, ale jakieś miejsce w Beocji o tej samej nazwie (Stefan z Bizancjum, s.v. „Εὔβοια”). Jednak obaj badacze błędnie założyli, że Flegyas jako król beockiego Orchomenos nie mógł zginąć na wyspie Eubei. Paralelne byłyby tu losy Akrisjosa, króla Argos, który zginął w thessalskiej Larisie (2,47), czy Katreusa, króla Krety, pochowanego na Rodos (3,16). Odchodzimy zatem od wydania Wagnera i pozostawiamy wersję rękopiśmienną.

Wagner sądził, że wszystkie rękopisy mają tu lekcję: ἔτη εἴκοσι (‘przez dwadzieścia lat’), którą umieścił w swoim wydaniu. Papathomopoulos (1973) wykazał jednak, że w rękopisie R (podobnie jak w Epitome Vaticana) czytamy: (‘osiemnaście’), a rację przyznali mu zarówno Trzaskoma (2007), jak i Dräger (2005: 529).

najwyraźniej mowa o podobnej jak w wypadku Pentheusa próbie ograniczenia kultu Dionizosa.

Nykteus jest tu synem jednego z Zasianych/ Spartów (3,24). Dalej (3,111) bracia Lykos i Nykteus zostaną jednak synami Hyrieusa (syna Plejady Alkyone i Posejdona). W niniejszej wersji genealogii zrozumiałe stają się słowa o uzyskaniu przez obu obywatelstwa Teb (3,41).

regentem został zatem dziad stryjeczny małoletniego następcy (brat Nykteusa, ojca Nykteis, matki Labdakosa).

część badaczy, także Wagner, sądzi, że w tekście jest luka (καὶ … διὰ), ponieważ chwilę później Lykos zostaje królem Teb. Miejsce uzupełnia się zazwyczaj za sugestią Heynego, jednak pojawiają się tu dwa problemy. Po pierwsze, według Strabona (9,2,12) Hyria (Homer, Il. 2,496) należała do terytorium Teb; po drugie, przyjęcie poprawki spowoduje, że synowie Chthoniosa, jednego z Zasianych/Spartów, muszą się starać o prawo do bycia obywatelami Teb (3,40). Istniała jednak genealogia Lykosa i Nykteusa (3,111), zgodnie z którą ‒ jak już wspomnieliśmy ‒ byli oni synami Hyrieusa, władcy Hyrii. Wydaje się zatem, że pobyt w Hyrii służył połączeniu obu tradycji i wyjaśniał, jak bracia, przybywając z zewnątrz, mogą jednocześnie być Tebańczykami. Mimo chwilami nadto zwięzłego stylu Apollodora, rozumiemy, że chodziło o obywatelstwo Teb, a nie Hyrii, dlatego honorujemy w przekładzie poprawkę Heynego. Mówiąc o zażyłości z Pentheusem, mitograf nawiązuje do związków rodzinnych bohatera: Nykteis, córka Nykteusa, była żoną Polydorosa, którego siostra, Agaue, była matką Pentheusa, a więc Nykteus to zięć wuja Pentheusa.

Ustawienia wyświetlania
Export
Udostępnianie