Spis Treści

Epitomy
Spis Treści

Epitomy

Apd. 3.126-127: Tyndareos, syn Leukipposa, i jego małżonka Leda, którą pokochał Zeus. Ich córka Helena (mity spartańskie) Tyndareos miał z Ledą Timandrę, którą poślubił Echemos; Klytajmnestrę, którą poślubił Agamemnon; i jeszcze Fylonoe, której Artemida dała nieśmierte

[3,127] Niektórzy jednak twierdzą, że Helena jest córką Nemesis i Zeusa. Otóż kiedy [Nemesis], chcąc uniknąć obcowania z Zeusem, zamieniła się w gęś, Zeus posiadł ją, przybrawszy postać łabędzia. W następstwie obcowania zniosła ona jajo, które znalazł w gaju pewien pasterz i zaniósł Ledzie. Ona zaś włożyła [jajo] do skrzyni i pilnowała go, a gdy nadszedł czas i urodziła się Helena, wychowała ją jako własną córkę.

Nemesis (‘Szafarka’, tj. ‘ta, która przydziela [los / karę]’), bogini kary i zemsty, była szczególnie czczona w attyckim Ramnus. Apollodor wymienił ją tylko tutaj, nieobecna jest także w eposach Homera, a w poezji Hezjoda pojawiła się raz (Theog. 223–224). Według Hezjoda (frg. 24) Helena była córką Zeusa i jednej z Okeanid.

zob. Hezjod (frg. 23a,1) oraz niżej, E.2,15.

zob. Opowieści cypryjskie (frg. 10–11), Eratosthenes (Catast. 25: umieszczenie łabędzia na nieboskłonie), Pauzaniasz (1,33,7).

podobnie dwóch ojców miało potomstwo Amfitryona (2,61) oraz Ajgeusa (3,208).

zob. Hezjod (frg. 23a,31). Według Diodora Sycylijskiego (4,58,3–4) i Pauzaniasza (8,5,1) Echemos, król Tegei, zabił w pojedynku syna Heraklesa, Hyllosa. Apollodor opowiadał o tym zapewne w księdze 2. (zob. 2,171), ale w rękopisach jest w tym miejscu luka.

kult Nemesis w Ramnus miał związek z przekonaniem, że to właśnie tutaj znaleziono jajo (Pauzaniasz 1,33,2–8; Eratosthenes, loc. cit.). Trzaskoma (2007: ad loc.) przyjmuje poprawkę Prellera, która zakładała, że w tekście mowa o bagnach (ἐν τοῖς ἕλεσιν [hélesin]), a nie gaju. Hyginus (Fab. 77) spotkanie Ledy z Zeusem zaaranżował nad brzegami rzeki. Pozostajemy przy akceptowanej przez Wagnera wersji rękopisów. Ona zaś włożyła [jajo] do skrzyni ‒ zgodnie z innymi przekazami to nie Nemsis, ale Leda zniosła dwa jaja (Mitograf watykański I 204 [s. 64,29]). Pauzaniasz (3,16,1) twierdził, że pozostałości jednego jaja Ledy można było zobaczyć w świątyni Hilajry i Fojbe w Sparcie.

podobnie wyżej (2,139) ze srebrnego jaja narodzili się Molionidzi.

zob. Pauzaniasz (1,33,7).

syna boga od syna śmiertelnika odróżnił już Pindar (Nem. 10,80–82; zob. Hyginus, Fab. 77). Z kolei wedle Hezjoda (frg. 24) obaj, Kastor i Polydeukes, byli synami Zeusa, na co wskazywało również ich miano: Dioskurowie (Διόσκουροι [Dióskuroi] – ‘młodzieńcy/synowie Zeusa’). Niejednoznaczność w tym względzie dała się zauważyć w wielu dziełach antycznych, także w innym utworze samego Pindara (Pyth. 4,171; zob. Hyginus, Fab. 14,12), który obu młodzieńców biorących udział w wyprawie Argonautów nazwał „synami Zeusa”.

Kastor+Klytajmnestra) uzasadniała emendację.

Ustawienia wyświetlania
Export
Udostępnianie