Spis Treści

Epitomy
Spis Treści

Epitomy

Apd. 2.72-73: Herakles, ogarnięty szaleństwem, zabija nie tylko własne dzieci. Pythia mówi mu, jak może to odkupić

[2,72] {2,4,12} Po bitwie z Minyami za sprawą żywionej przez Herę zawiści popadł w szaleństwo i pod jego wpływem wrzucił do ognia własnych synów, których miał z Megarą, a także dwóch synów Ifiklesa. Za ten czyn skazał sam siebie na wygnanie, po czym został oczyszczony [ze zmazy zabójstwa] przez Thespiosa, a kiedy przybył do Delf, zapytał boga, gdzie ma się osiedlić. [2,73] Wtedy Pythia po raz pierwszy nazwała go Heraklesem, do tej bowiem pory zwano go Alkejdes. Oznajmiła, że ma zamieszkać w Tirynsie i służąc przez dwanaście lat Eurystheusowi, wykonać dziesięć prac, które zostaną mu powierzone. Dzięki temu, rzekła, kiedy je wykona, wejdzie do grona nieśmiertelnych.

tj. ‘Potomek Alkajosa’ (łac. Alcides, staropol. Alcyd(es)). Imię „Alkajos” (łac. Alcaeus) nosił dziadek Heraklesa, ojciec Amfitryona (2,50).

jak się okaże, prac będzie 12, bo dwóch Eurystheus nie uzna za wykonane poprawnie (2,113). O pracach Heraklesa zob. Ferekydes (F16–18. 70–76), Eurypides (Herc.fur. 359–424), Diodor Sycylijski (4,10–27), Hyginus (Fab. 30), Pauzaniasz (5,10,9: tylko 11 prac).

imię to oznacza dosłownie: ‘Sława Hery’, co miało podkreślać, że Herakles stanie się sławny za sprawą Hery. Według Diodora Sycylijskiego (4,10,1) bohater otrzymał takie imię już w dzieciństwie, gdy jako niemowlę zabił w kołysce dwa zesłane przez boginię węże (2,62).

zachowała się sztuka Eurypidesa dotycząca tego wątku mitycznego: Herakles oszalały (Ἡρακλῆς μαινόμενος [Heraklés mainómenos]), choć tragik umieścił powyższe zdarzenia pod koniec życia herosa, a nie na początku.

być może jednak chodziło o 10 lat, ponieważ wszystkie zadania zajmą Heraklesowi niecałe 9 lat (2,113). Liczba 12 lat jest natomiast zgodna z liczbą prac, jakkolwiek tę „standardową”, ponieważ Apollodor kilkakrotnie mówi o „dziesięciu pracach”.

zob. niżej, 2,160. Już w eposie Homera (Od. 11,602–604) Herakles zasiadał wśród bogów na Olimpie, choć w Hadesie przebywało jego widmo (εἴδωλον [eídolon]), jakby potwierdzając śmiertelne pochodzenie bohatera.

zob. wyżej, 2,53.

Ustawienia wyświetlania
Export
Udostępnianie