Tytuł: Topographisch militärische Karte vom vermaligen Neu Ostpreussen oder dem jetzigen Nördlichen Theil des Herzogthums Warschau, nebst dem Russischen District

Wydawca: Berlin 1808 D. F. Sotzmann.
Autor: Autor Johann Christoph von Textor (?-1812); rytownicy: Heinrich Kliewer (1793-1840), Carl Maré (1772-1835); wydawca Daniel Fridrich Sotzmann (1754-1840).
Skala: Skala około 1:152 500, 6 podziałek liniowych: vier geographische Meilen deren 15 auf einen mittlern Breitenrad gehen, 3 Meilen [= 19,3 cm].

Opis fizyczny: Miedzioryt, arkusz formatu 57x42 cm na podklejonym płótnie.

Opis merytoryczny: Sekcja XI wielkoformatowej mapy J. Ch. Textora i D. F. Soltzmanna Nowych Prus Wschodnich… z 1808 r. Przedstawia powiaty: mławski, wyszogrodzki, przasnyski i pułtuski. Mapa podzielona na 8 sekcji. Nad górną ramką tytuł i numer arkusza: Sec. XI, Nasielsk, Wyszogród, Płońsk, Raciąż, Prusy Nowowschodnie. Rzeźba terenu przedstawiona metodą kreskową

Historia: Jest to przykład bardzo dobrej jakości dzieła pruskiej kartografii z przełomu XVIII i XIX w. a zarazem jedno z najstarszych tak dokładnych odwzorowań tego terenu. W 1795 roku król pruski Fryderyk Wilhelm II zlecił wykonanie dokładnej mapy Nowych Prus Wschodnich (ziemie polskie między Wisłą, Bugiem i Niemnem  włączone do Prus w wyniku III rozbioru Polski) majorowi kwatermistrzostwa Christianowi Gottfriedowi Danielowi von Steinowi (1771-1830). Prace rozpoczęto w 1795 r. pod nadzorem generała-porucznika barona Antona von Geussau i ukończono w 1798 r. Rezultatem prac była mapa w skali 1:33 333 sporządzona na 135 arkuszach, która zachowała się w oryginale w zbiorach Biblioteki Państwowej w Berlinie – Fundacji Pruskiego Dziedzictwa Kultury. Mapę Steina poprawił, dokonując własnych pomiarów i obserwacji astronomicznych, Johann Christoph Textor, a następnie zreprodukował w formie 15 arkuszy w skali 1:152 500. Textor był znanym w kraju nauczycielem matematyki i sztuki wojskowej w szkole artyleryjskiej w Berlinie. W kolejnych dekadach działał bardzo aktywnie na polu kartografii militarnej, sporządzając szczegółowe mapy państwa. Prace nad przekształcaniem mapy Steina zakończył w 1800 r. W kolejnych latach podjęto prace przy wydaniu drukiem mapy przygotowanej przez Textora. Wykonawcą dzieła był Daniel Friedrich Sotzmann (1754-1840) znany niemiecki kartograf, który po studiach pracował jako geograf, a potem pełnił funkcję sekretarza w Ministerstwie Spraw Wojennych, rytownikami zaś Heinrich Kliewer i Carl Maré. Mapa ukazała się drukiem w Berlinie w 1808 r. pod tytułem Topographisch militärische Karte vom vermaligen Neu Ostpreussen oder dem jetzigen Nördlichen Theil des Herzogthums Warschau, nebst dem Russischen District w skali 1:152 500 oraz w objętości 13 arkuszy i 4 arkuszy połówkowych[4].

Słowa kluczowe: Mapy topograficzne 19 w. • mapy ogólnogeograficzne 19 w.
Sygnatura: K-2554-04
Przypisy: T. Lankamer, Mapa J. C. Textora pod tytułem Nowe Prusy Wschodnie z lat 1795-1800, "Rocznik Białostocki" t. 7, 1967, s. 181-206.

Tytuł: Topographisch militärische Karte vom vermaligen Neu Ostpreussen oder dem jetzigen Nördlichen Theil des Herzogthums Warschau, nebst dem Russischen District

Wydawca: Berlin 1808 D. F. Sotzmann.
Autor: Autor Johann Christoph von Textor (?-1812); rytownicy: Heinrich Kliewer (1793-1840), Carl Maré (1772-1835); wydawca Daniel Fridrich Sotzmann (1754-1840).
Skala: Skala około 1:152 500, 6 podziałek liniowych: vier geographische Meilen deren 15 auf einen mittlern Breitenrad gehen, 3 Meilen [= 19,3 cm].

Opis fizyczny: Miedzioryt, arkusz formatu 56x42 cm na podklejonym płótnie.

Opis merytoryczny: Sekcja VIII wielkoformatowej mapy J. Ch. Textora i D. F. Soltzmanna Nowych Prus Wschodnich… z 1808 r. Przedstawia powiaty: przasnyski, pułtuski, ostrołęcki, łomżyński, biebrzański (goniądzki). Na mapie zaznaczone bagna m.in. nad rzekami Omulew, Rozoga, Szkwa i Narew. Mapa podzielona na 8 sekcji. Nad górną ramką tytuł i numer arkusza: Sec. VIII, Ostrołęka, Biebrza, Przasnysz, Łomża, Prusy Nowowschodnie. Rzeźba terenu przedstawiona metodą kreskową.

Historia: Jest to przykład bardzo dobrej jakości dzieła pruskiej kartografii z przełomu XVIII i XIX w. a zarazem jedno z najstarszych tak dokładnych odwzorowań tego terenu. W 1795 roku król pruski Fryderyk Wilhelm II zlecił wykonanie dokładnej mapy Nowych Prus Wschodnich (ziemie polskie między Wisłą, Bugiem i Niemnem  włączone do Prus w wyniku III rozbioru Polski) majorowi kwatermistrzostwa Christianowi Gottfriedowi Danielowi von Steinowi (1771-1830). Prace rozpoczęto w 1795 r. pod nadzorem generała-porucznika barona Antona von Geussau i ukończono w 1798 r. Rezultatem prac była mapa w skali 1:33 333 sporządzona na 135 arkuszach, która zachowała się w oryginale w zbiorach Biblioteki Państwowej w Berlinie – Fundacji Pruskiego Dziedzictwa Kultury. Mapę Steina poprawił, dokonując własnych pomiarów i obserwacji astronomicznych, Johann Christoph Textor, a następnie zreprodukował w formie 15 arkuszy w skali 1:152 500. Textor był znanym w kraju nauczycielem matematyki i sztuki wojskowej w szkole artyleryjskiej w Berlinie. W kolejnych dekadach działał bardzo aktywnie na polu kartografii militarnej, sporządzając szczegółowe mapy państwa. Prace nad przekształcaniem mapy Steina zakończył w 1800 r. W kolejnych latach podjęto prace przy wydaniu drukiem mapy przygotowanej przez Textora. Wykonawcą dzieła był Daniel Friedrich Sotzmann (1754-1840) znany niemiecki kartograf, który po studiach pracował jako geograf, a potem pełnił funkcję sekretarza w Ministerstwie Spraw Wojennych, rytownikami zaś Heinrich Kliewer i Carl Maré. Mapa ukazała się drukiem w Berlinie w 1808 r. pod tytułem Topographisch militärische Karte vom vermaligen Neu Ostpreussen oder dem jetzigen Nördlichen Theil des Herzogthums Warschau, nebst dem Russischen District w skali 1:152 500 oraz w objętości 13 arkuszy i 4 arkuszy połówkowych[5].

Słowa kluczowe: Mapy topograficzne 19 w. • mapy ogólnogeograficzne 19 w.
Sygnatura: K-2554-05
Przypisy: T. Lankamer, Mapa J. C. Textora pod tytułem Nowe Prusy Wschodnie z lat 1795-1800, "Rocznik Białostocki" t. 7, 1967, s. 181-206.

Tytuł: La Prusse divisée en Prusse Royale, et Prusse Ducale laquelle a eté érigée en Royaume par L' Empereur Leopold en faveur de Frederic I Elect. de Brandebourg couronné en Janvier 1701

Wydawca: Paryż 1751
Autor: Autor Gilles Robert de Vaugondy (1688-1766); rytownik Guillaume-Nicolas Delahaye (1727-1802)
Skala: Skala nieokreślona. W prawym górnym rogu w ramce cztery podziałki liniowe

Opis fizyczny: Miedzioryt kolorowany, arkusz formatu 50x71 cm

Opis merytoryczny: Tytuł mapy w ozdobnym kartuszu pośrodku pod górną ramką. Pod tytułem w dolnej części kartusza: Par le S. Robert Geog. ord. du Roy Avec Privilege 1751. Między ramkami opisane strony świata: Septentrion, Orient, Midi, Occident. Rzeźba terenu przedstawiona metodą kopczykową.

Historia: Francuska mapa Prus Królewskich i Książęcych autorstwa Roberta de Vaugondy Gillesa, wydawcy dzieł kartograficznych, działającego w Paryżu. Materiały kartograficzne odziedziczył on po Pierre Moulart Sansonie oraz zakupił materiały po Joillot[5]. Omawiana mapa jest przykładem oryginalnej prezentacji rzeźby terenu w postaci ciągów kopczyków. Opracowana w 1751 r., wydana w 1757 r.

Słowa kluczowe: Prusy 18 w. mapy • Prusy historia mapy • mapy ogólnogeograficzne 18 w.
Sygnatura: K-2633
Przypisy:

Tytuł: Johannisburg entw. u. gez. v. F. Handtke ; Situation u. Schrift v. G. Franke ; Berge v. H. Kunsch

Wydawca: Glogau [około 1845] Carl Flemming
Autor: Autorzy Daniel Gottlob Reymann (1759-1837), Friedrich Handtke (1815-1879), rytownicy: Gustav Franke, H. Kunsch.
Skala: Skala [około 1:200 000], podziałka liniowa 1 geogr. Meile [=3,7 cm].

Opis fizyczny: Miedzioryt czarno-biały, kolorowana ręcznie granica, arkusz formatu 31x41 cm.

Opis merytoryczny: Rzeźba terenu przedstawiona metodą kreskową. Południk zerowy Ferro. Pod dolną ramką noty: Entw. u. gez. v. F. Handtke. Situation u. Schrift v. G. Franke, Berge v. H. Kunsch. Na dolnym marginesie objaśnienie granic Prus, Królestwa Polskiego i Rosji. Na zewnątrz ramek na marginesach opisane sąsiednie arkusze.

Historia: Rzeźba terenu przedstawiona metodą kreskową. Południk zerowy Ferro. Pod dolną ramką noty: Entw. u. gez. v. F. Handtke. Situation u. Schrift v. G. Franke, Berge v. H. Kunsch. Na dolnym marginesie objaśnienie granic Prus, Królestwa Polskiego i Rosji. Na zewnątrz ramek na marginesach opisane sąsiednie arkusze. Daniel Gottlob Reymann był wojskowym kartografem w armii pruskiej. Podjął pracę nad typem map z dużą ilością szczegółów topograficznych, potrzebnych dla każdej armii prowadzącej działania wojenne. Pierwsze jego opracowania pojawiły się w 1806 r. W kolejnych latach, aż do śmierci w 1837 r., stworzył 142 mapy. Jego kontynuatorzy poszerzyli zbiór do 330 map. W 1846 r. prawa do tych map przejęła oficyna Carla Fleminga z Głogowa, które wydawała je do 1874 r. Potem prawa do nich wykupił Sztab Generalny Armii Pruskiej, który drukował je do 1908 r. Mapy Reymanna były też podstawą map topograficznych armii niemieckiej podczas I wojny światowej. Wszystkie mapy były odbijane ze stalowej płyty o wymiarach 35,5x25 cm. Pochodzi z: Topographische Specialkarte des Preussischen Staats und der angrenzenden Länder znaną jako Reymann’s Special-Karte / hrsg. von Daniel Gottlob Reymann und Karl Wilhelm Oesfeld.

Słowa kluczowe: Pisz (Polska region) mapy • Prusy 19 w. mapy • mapy topograficzne 19 w.
Sygnatura: K-2634
Przypisy:

Tytuł: Mapa samochodowa Rzeczypospolitej Polskiej :1:800.000. Białystok – Wilno

Wydawca: Warszawa [1927] Towarzystwo Kartograficzno-Wydawnicze GEA
Autor: Towarzystwo Kartograficzno-Wydawnicze GEA
Skala: Skala 1:800 000.

Opis fizyczny: Mapa kolorowa, arkusz formatu 58x52 cm, po złożeniu 27x12 cm.

Opis merytoryczny: Mapa samochodowa północno-wschodniej części II RP. Na mapie zaznaczono sieć dróg w województwach: białostockim, nowogrodzkim, wileńskim i częściowo poleskim. W lewym górnym rogu legenda w języku polskim i francuskim.

Historia:

Słowa kluczowe: Białystok (Polska region) 1900-1945 mapy • Wilno (Litwa region) 1900-1945 mapy • Nowogródek (Białoruś region) 1900-1945 mapy • mapy dróg 1900-1945
Sygnatura: K-2635
Przypisy:

Tytuł: Mapa powiatu trembowelskiego rysował Z. Wasilewski; oznaczył J. A. Bayger

Wydawca: Lwów [1899] A. Przyszlak.
Autor: Rysował Z. Wasilewski, oznaczył Jan Aleksander Bayger (1867-1958)
Skala: Skala 1:75 000.

Opis fizyczny: Skala 1:75 000. Litografia kolorowa, arkusz formatu 50x60 cm na podklejonym płótnie.

Opis merytoryczny: Rzeźba terenu przedstawiona w postaci punktów wysokościowych. Na mapie zaznaczono: kościoły, cerkwie, klasztory, szkoły z liczbą klas, kursy rolnicze, ruiny, bitwy, poczty, mogiły, gorzelnie, browary, młyny, wapniarki, kamieniołomy, osady szlacheckie a także miejsca wydobycia: torfu, uprawy chmielu i tytoniu oraz miejsca tkactwa, sitarstwa i garncarstwa. Kolorami oznaczono lasy i moczary.

Historia: Mapa pochodzi z : J. A. Bayger, Powiat trembowelski : szkic geograficzno-historyczny i etnograficzny, Lwów 1899. Publikacja została odznaczona na konkursie Muzeum Dzieduszyckich we Lwowie nagrodą Wys. C. K. Ministerstwa Wyznań i Oświaty. Jan Aleksander Bayger był nauczycielem ludowym.

Słowa kluczowe: Trembowla (Ukraina region) mapy
Sygnatura: K-2636
Przypisy:

Tytuł: Pianta del Campo di Battaglia di Ostrolenka

Wydawca: Neapol [około 1830]
Autor: Rytownik Cirelli
Skala: [Scala di 600 tese]

Opis fizyczny: Litografia jednobarwna, arkusz formatu 44x61 cm

Opis merytoryczny: Rzeźba terenu przedstawiona metodą kreskową i kopczykową. Skala podana pod tytułem mapy w języku włoskim. W prawym górnym rogu napis: Campagna del 1807. W lewym dolnym rogu napis: Litog. Cirelli. Tytuł w lewym górnym rogu. Skala podana w sążniach włoskich

Historia: Bardzo dokładna mapa najbliższej okolicy Ostrołęki i plan Ostrołęki w czasie kampanii Napoleona w 1807 r. (bitwa pod Ostrołęką 16 II 1807). Litografię wykonał włoski kartograf Cirelli

Słowa kluczowe: Wojny napoleońskie (1800-1815) kampanie i bitwy Polska • Ostrołęka, Bitwa (1807) • mapy historyczne 19 w.
Sygnatura: K-2645
Przypisy:

Tytuł: Kamieniec Podolski

Wydawca: Paris 1691 Nicolas de Fer
Autor: Autor Nicolas de Fer (1646-1720)
Skala: Skala nieokreślona

Opis fizyczny: Miedzioryt kolorowy, arkusz formatu 24x32 cm

Opis merytoryczny: Plan perspektywiczny. Legenda w języku francuskim w ramkach u dołu mapy po lewej i po prawej stronie arkusza. Cyframi od 1 do 28 zaznaczono m. in. pałac Lecha, katedrę rzymsko-katolicką św. Piotra i Pawła, kościół św. Mikołaja i klasztor Dominikanów, kościół Wniebowzięcia NMP, Kolegium Jezuitów

Historia: Widok Kamieńca Podolskiego z lotu ptaka. Pokazuje twierdzę po oblężeniu tureckim z 1672 r. Wzorowany na wcześniejszym planie Cypriana Tomaszewicza (jego lustrzane odbicie). Nicolas de Fer opublikował go w 1691 r. w cyklu Les Forces de l’Europe. De Fer francuski kartograf, rytownik i wydawca był synem paryskiego drukarza i wydawcy Antoine’a de Fera. W wieku 12 lat rozpoczął naukę zawodu grawera. Po śmierci ojca w 1673 r. przejął wydawnictwo, publikując atlasy, plany i mapy związane z Francją i jej strefami wpływów

Słowa kluczowe: Kamieniec Podolski (Ukraina) 17 w. mapy • plany miejscowości 17 w.
Sygnatura: K-2646
Przypisy: https://pl.wikipedia.org/wiki/Nicolas_de_Fer [dostęp 4.09.2023]

Tytuł: Nr 26101 Chojnowo (landkreis Bialystok) = Chojnowo

Wydawca: 1944
Autor: -
Skala: Skala 1:25 000.

Opis fizyczny: Arkusz formatu 58x49 cm.

Opis merytoryczny: Niemiecka mapa sztabowa z okresu II wojny światowej. Rzeźba terenu przedstawiona przy pomocy poziomic i punktów wysokościowych.

Historia: -

Słowa kluczowe: Chojnowo (Polska region) mapy • mapy topograficzne 1900-1945
Sygnatura: K-385
Przypisy:

Tytuł: Kriegskarte. Polen, nördliche Hälfte gegen Posen, Westpreussen = Polen, nördliche Hälfte gegen Posen u. Westpreussen

Wydawca: Frankfurt a. M. [1915] Verlag Ludwig Ravenstein.
Autor: Verlag Ludwig Ravenstein.
Skala: Skala 1:300 000.

Opis fizyczny: 5.Mapa kolorowa, arkusz formatu 77x107 cm.

Opis merytoryczny: Na mapie nadruk granic politycznych sprzed I wojny światowej; zaznaczone twierdze i fortyfikacje. Rzeźba terenu przedstawiona za pomocą punktów wysokości.

Historia: Jeden z arkuszy Ravensteins Kriegskarte ; No 7. Wydawnictwo zostało założone przez Friedricha Augusta Ravensteina w 1830 r. we Frankfurcie nad Menem, i jest drugą najstarszą instytucja kartograficzną w Niemczech. Do II połowy XX wieku firmę prowadzili potomkowie Ravensteina wydając mapy i przewodniki turystyczne. Pod kierownictwem syna Ludwiga Ravesteina Hansa (1866-1936) mapy Ravensteina stały się oficjalnym materiałem dla Automobile Club of Germany (AvD), ADAC, Bund Deutscher Radfahrer i innych stowarzyszeń turystycznych w Niemczech. W 1923 r. została zmieniona nazwa wydawnictwa na Ravenstein Geographische Verlagsanstalt und Druckerei. Wydawnictwo i drukarnia istniały do 2007 r., lecz w ostatnich latach kilkakrotnie zmieniały właścicieli. Verlag Ludwig Ravenstein należy do wydawnictw niemieckich, które odegrały dużą rolę w popularyzowaniu produkcji kartografii oraz jej naukowego i technicznego postępu [51].

Słowa kluczowe: Zabór rosyjski 1870-1914 mapy • Prusy Wschodnie (prowincja) 1870-1945 mapy • mapy topograficzne 1900-1945
Sygnatura: K-71
Przypisy: https://de.wikipedia.org/wiki/Ravensteins_Geographische_Verlagsanstalt [dostęp 30.10.2020 r.]; https://www.wikiwand.com/de/Ravensteins_Geographische_Verlagsanstalt [dostęp 30.10.2020 r.]