Tytuł: Mapa województwa wileńskiego

Wydawca: Wilno 1928 Księgarnia Józefa Zawadzkiego.
Autor: Autorzy Feliks Dąbrowski, Edward Nowicki.
Skala: Skala 1:300 000.

Opis fizyczny: Mapa kolorowa, arkusz formatu 79x93 cm.

Opis merytoryczny: Granice powiatów zaznaczono kolorowo. Zamieszczono objaśnienie znaków.

Historia: -

Słowa kluczowe: Wilno (Litwa region) 1900-1945 mapy
Sygnatura: K-1673
Przypisy:

Tytuł: Mapa ziem polskich

Wydawca: Lwów Warszawa [około 1920] Księgarnia Polska Bernarda Połonieckiego.
Autor: -
Skala: Skala 1:1 500 000.

Opis fizyczny: Mapa kolorowa, arkusz formatu 81x69 cm.

Opis merytoryczny: Zamieszczono legendę. Pod dolną ramką nota: Wykonane w Instytucie Wojskowo Geograficznym we Wiedniu. Data wydania według treści zawartej w legendzie. Rzeźba terenu przedstawiona za pomocą punktów wysokościowych.

Historia: -

Słowa kluczowe: Polska podział polityczny i administracyjny 1900-1945 mapy • mapy polityczno-administracyjne 1900-1945
Sygnatura: K-1675
Przypisy:

Tytuł: Mappa jeneralna woiewodztwa podlaskiego = Cartegenerale du Palatinat de Podlachie

Wydawca: Warszawa 1827 w Instytuc[ie] Litografic[znym] Szkolnym.
Autor: Autor Krzysztof Juliusz Henryk Kolberg, (1776-1831); litografia Józef Sławiński.
Skala: Skala [około 1:535 000], podziałka liniowa w milach polskich.

Opis fizyczny: Litografia, granice kolorowane ręcznie, arkusz formatu 42x56 cm.

Opis merytoryczny: Tytuły polski i francuski umieszczone są oddzielnie w rogach u dołu. Legenda i statystyka w językach polskim i francuskim. Kolorami zaznaczono granice obwodów, powiatów i dekanatów oraz Wykład znaków. Z boku tabela pt. Rys statystyczny z roku 1812 i 1824.

Historia: Mapa w atlasie: Atlas Królestwa Polskiego. Atlas du Royaume de Pologne. Juliusz Kolberg, Instytut Litograficzny Szkolny, Warszawa 1827. Jest to pierwsze wydanie Atlasu Królestwa Polskiego, opracowanego przez geodetę i kartografa Juliusza Kolberga (Colberga). Kolberg brał udział w pomiarach Prus Południowych organizowanych po rozbiorach przez władze pruskie. W 1807 r. wstąpił do służby w Księstwie Warszawskim, w 1817 r. objął katedrę miernictwa na Uniwersytecie Warszawski. Zasłyną pracami z dziedziny kartografii i miernictwa m.in. : Mapa pocztowa i podróżna Królestwa Polskiego i W. Księstwa Poznańskiego (1817), Atlas Królestwa Polskiego (1827), Mapa Królestwa Polskiego (1832), Podział miar i wag krajowych i zagranicznych (1829). Atlas Królestwa Polskiego składał się z 8 map pojedynczych województwa: krakowskie wraz z okręgiem wolnego miasta Krakowa, sandomierskie, kaliskie, lubelskie, płockie, mazowieckie, podlaskie oraz augustowskie w skali około 1:535 000. Na każdej podany jest Rys statystyczny z danymi z 1812 i 1824 r. W 14 rubrykach tabeli podano liczby odnoszące się do jednostek administracyjnych zwanych obwodami, a przedstawiające wielkość ich obszarów z podziałem na pola uprawne, łąki, pastwiska, ogrody, lasy, zabudowę, drogi i wody oraz liczbę ludności, gęstość zaludnienia, liczbę kościołów i domów w 1812 i 1824 r. Metodę zaprezentowaną przez Kolberga stosowali w późniejszych latach inni autorzy atlasów. Mapy poszczególnych województw były też sprzedawane oddzielnie[6].

Słowa kluczowe: Podlasie (Polska region)19 w. • mapy ogólno geograficzne 19 w.
Sygnatura: K-1634
Przypisy: J. Piasecka, Atlasy statystyczne Królestwa Polskiego, w: Z dziejów kartografii. T. X: Kartografia Królestwa Polskiego, pod red. L. Szaniawskiej i P. Grabowskiego, Warszawa 2000, s. 128-129; B. Olszewicz, Kartografia Polska XIX wieku. T. 1, Warszawa 1998, s. 94-95.

Tytuł: Mappa Polski za panowania Stanisława Augusta w roku 1772

Wydawca: Warszawa 1849 r. nakłem S. Orgelbranda.
Autor: Rysownik i litograf Z. Steinbrich.
Skala: Skala [około 1:2 700 000].

Opis fizyczny: Litografia, granice kolorowane, format arkusza 51x64 cm, po złożeniu 26x17 cm.

Opis merytoryczny: Mapa podszyta płótnem wklejona w okładkę. Z prawej górnej strony arkusza zamieszczono po polsku objaśnienie znaków i kolorów. Podziałka liniowa w milach polskich i geograficznych oraz wiorstach rosyjskich. Na wewnętrznej stronie okładki znak proweniencyjny Marjan Stefan Wołoszyn, a także wewnątrz nieokreślony znak proweniencyjny w postaci herbu Prus.

Historia: Mapa satnowi dodatek do dzieła Michała Balińskiego i Tymoteusza Lipińskiego Starożytna Polska pod względem historycznym, jeograficznym i statystycznym opisana, t. 3, Warszawa 1849. Mapę dodano również do wydania II dzieła w 1887 r.[18]

Słowa kluczowe: Mapy historyczne 19 w. • Polska 18 w. mapy.
Sygnatura: K-1820
Przypisy: B. Olszewicz, Kartografia polska XIX wieku. T. 1, Warszawa 1998, s. 212.

Tytuł: Masovie Duché, et Polaquie ou sont les Palatinats de Czersk, Bielsk, et Plocsko

Wydawca: A Paris 1665 chez Pierre Mariette
Autor: Autor Nicolas Sanson (1600-1667), rytownik Abraham Peyrounin (1620-1666), wydawca Pierre Mariette (1634-1716)
Skala: Skala [około 1:800 000], 3 podziałki liniowe: mille pas geometriques 30 [= 6,4 cm]; lieues communes de France 12 [= 6,4 cm]; lieues d'Allemag. et de Pologne 7½ [= 6,4 cm]

Opis fizyczny: Miedzioryt, granice kolorowane, arkusz formatu 41x54 cm

Opis merytoryczny: Przedstawia Księstwo Mazowieckie z zaznaczonymi na kolorowo granicami województw: płockiego, czerskiego, bielskiego. Mapa otoczona jest zwykłym konturem. Zaznaczone są na niej miasta, miasteczka, jeziora, rzeki oraz bagna. Osiedla posiadają sygnaturę obrazkową. Nazwy miejscowości są w języku polskim, województw po francusku. Między ramkami opisano strony świata: septten trion, midi, occident, orient. W lewym dolnym rogu mapy znajduje się ozdobny kartusz z tytułem mapy oraz informacjami dotyczącymi jej wydania. Nad dolną ramką na prawo od kartusza sygnatura rytownika: APeyrounin sculp. W prawym dolnym rogu umieszczono informacje o skali wynoszącej około 1:1 800 000 po przeliczeniu według trzech podziałek liniowych: Mille Pas Geometriques, Lieues communes de France, Lieues d’Allemagne et de Pologne. Współrzędne geograficzne opisane są między ramkami co 10’. Mapa posiada znak wodny: ozdobny ornament z koroną i krzyżem maltańskim.

Historia: Mapa została rytowana przez francuskiego rytownika Abrahama Peyrounin (1620-1666) w 1665 r. i wykorzystana w atlasie Sansona Cartes generales de toutes les parties du monde, ou les empires, monarchies, republiques, estats, peuples, &c. de l'Asie, de l'Afrique, de l'Europe, & de l'Americque, tant anciens que nouveaux, sont exactement remarqués, & distingués suivant leur estendue / Par le Sieur Sanson d'Abbeville [...] wydanym przez Piotra Marriette w 1667. Carte generales … jest atlasem świata zawierającym dwustronnie grawerowane mapy. Mapy opracował Nicolas Sanson. Nicholas Sanson de Abbeville (1600-1667) urodził się w Abbeville w regionie Pikardia we Francji. Uważany jest za ojca francuskiej kartografii oraz najbardziej znanego francuskiego kartografa swoich czasów. Konkurował na tym polu z Holendrami. W trakcie swojej kariery wydał ponad 300 map. Współpracował z wydawcami MelchioremTavernierem oraz Pierre Mariette (1603?-1657). W 1644 roku Mariette kupił firmę Tavernier’a i pomógł Sansonowi finansowo w tworzeniu map. Sanson pracował z Mariette do jego śmierci w 1657 r. Sanson po raz pierwszy opublikował Cartes generales w 1654 r. Zawierał on 100 map grawerowanych i wydawanych przez Pierre Mariette. Mapy w Atlasie pochodzą z końca lat 30. XVI wieku, ale są datowane na lata 1640-1667. Obejmują najnowsze odkrycia w Nowym Świecie. "Amerique sepentrionale" pokazuje po raz pierwszy Wielkie Jeziora, Nowy Meksyk, Florydę oraz Kalifornię jako wyspę (!). Ameryka Południowa jest szczegółowo odwzorowana, a podwójna mapa półkuli poświęcona jest dwóm biegunom. Atlas z 1667 r. pomógł Sansonowi opublikować syn Mariette, także Pierre (1634-1716), który po śmierci ojca kontynuował współpracę z Sansonem. Cartes generales … uważana jest za najważniejsze dzieło francuskiej kartografii XVII wieku. Wydając Atlas Sanson położył fundament pod "francuską szkołę kartografii" i zapoczątkował dominację Francji w tej dziedzinie. „Szkoła francuska” dbała o precyzję, dokładność i odrzuciła wiele ozdobnych detali poprzednich map jako nieistotne. Od czasów Sansona aż do drugiej połowy XVIII wieku francuskie koncepcje geograficzne i kartograficzne miały większy wpływ niż te, które wysunęły inne kraje. Dzięki temu dziełu, Sanson spowodował przeniesienie centrum innowacji kartograficznych z Holandii do Francji.

Słowa kluczowe: Mazowsze (Polska region) 17 w. mapy • mapy ogólnogeograficzne 17 w. • mapy historyczne 17 w.
Sygnatura: K-2234
Przypisy:

Tytuł: Mehklehmen-Wisztyniec = Wisztyniec 78

Wydawca: Berlin 1915 Kartographische Abteilung Königliche Preussische Landesaufnahme.
Autor: Königliche Preussische Landesaufnahme
Skala: Skala 1:100 000.

Opis fizyczny: Litografia, arkusz formatu 40x35 cm.

Opis merytoryczny: Na odwrocie pieczątka 3 Kompanii, 29 baonu Korpusu Ochrony Pogranicza. Południk zerowy Ferro. Rzeźba terenu przedstawiona przy pomocy poziomic i punktów wysokościowych.

Historia: Mapa jest arkuszem z Karte des westlichen Rußlands 1:100 000. Wykonanej na podstawie jedno- i dwuwiorstowki rosyjskiej (Nowaja Topograficzeskaja Karta Zapadnij Rossii). Mapa zachodniej Rosji została sporządzona na potrzeby wojenne w tym samym odwzorowaniu i podziale na arkusze co Karte des Deutschen Reiches. Niemieckie wojskowe służby kartograficzne (Koniglich Preusische Landesaufnahme) opracowywały i wydawały je od końca XIX wieku do 1921 r. Drukowano ją w czasie pierwszej wojny światowej. Wydano w sumie 467 arkuszy, ktore swoim zasięgiem obejmowały: Krolestwo Polskie, część Litwy aż po granice z Estonią, ziemie zachodniej Białorusi i częściowo Ukrainy, na południu tereny po Krakow i Rzeszow. Mapy z serii Karte des Westlichen Russlands były wykorzystywane przez wojska państw centralnych w czasie I wojny światowej. Wydanie wojenne uzupełniono zdobycznymi materiałami rosyjskimi; w razie braku dwuwiorstówki używano trzywiorstowki. Nazewnictwo jest niejednolite: stosowano transkrypcję nazw rosyjskich i polską pisownię Po zakończeniu wojny stały się podstawą dla opracowania własnych materiałow topograficznych przez Wojsko Polskie (z 467 arkuszy przeszło 260 pokrywało teren II Rzeczypospolitej).

Słowa kluczowe: Wisztyniec (Litwa region) mapy • mapy topograficzne 1900-1945
Sygnatura: K-76
Przypisy:

Tytuł: Metz-Belfort

Wydawca: [Berlin 1915 Kartographische Abteilung Königliche Preussische Landesaufnahme].
Autor: Kartographische Abteilung d. Stellv. Generalstabes d. Armee
Skala: Skala 1:300 000.

Opis fizyczny: Litografia kolorowa, arkusz formatu 75x99 cm.

Opis merytoryczny: Południk zerowy Ferro. Rzeźba terenu przedstawiona za pomocą poziomic, punktów wysokości i metody kreskowej.

Historia: -

Słowa kluczowe: Metz (Francja region) mapy • Belfort (Francja region) mapy • mapy topograficzne 1900-1945
Sygnatura: K-1640
Przypisy:

Tytuł: Mogilew

Wydawca: Wien [1871] Kaiserlich-Königliches Militär-Geographisches Institut.
Autor: Autor Josef von Scheda (1815-1888).
Skala: Skala 1: 576 000.

Opis fizyczny: Litografia, arkusz formatu 44x50 cm, po złożeniu 13x19 cm.

Opis merytoryczny: Południk zerowy Ferro. Rzeźba przedstawiona metodą kreskową i punktami wysokościowymi. Mapa z ozdobną bordiurą wokół. Niewielkie szyldziki z uproszczoną mapką poglądową. Mapa podzielona na 12 sekcji podklejonych wspólnie płótnem.

Historia: Mapa wchodzi w skład wydawnictwa J. Scheda, Karte von Central - Europa, Massstab 1:576 000, Wien 1856-1873. Tytuł mapy ulagał zmianom: Übersichtigskarte von Zentral-Europa, Generalkarte von Mitteleuropa, Karte d. Österreichschischen Kaiserreich. W 1866 r. część mapy wykonano litograficznie. W 1872 r. Państwo zakupiło tę mapę, ale w 1888 r. została wycofana z obiegu i zastąpiona przez inne mapy[19]. Josef von Scheda był austriackim wojskowym, kartografem i geografem. Pracował w k.u.k. Militär-Geographisches Institut w Wiedniu. Odegrał kluczową rolę w jego powstaniu i pracach. Wniósł duży wkład w rozwój topografii austriackiej. Jego prace miały fundamentalne znaczenie dla rozwoju map w XIX w., zwłaszcza dla obszaru Austro-Węgier. Pod jego kierunkiem opublikowano mapy terenów Europy Środkowej i Południowo-Wschodniej, a przede wszystkim powstanie obszernej mapy Austro-Węgier.

Słowa kluczowe: Białoruś mapy • mapy topograficzne 19 w.
Sygnatura: K-2210
Przypisy: B. Olszewicz, Kartograia polska XIX w. T. 1, Warszawa 1998, s. 247.

Tytuł: Mozyr

Wydawca: Wien [1871] Kaiserlich-Königliches Militär-Geographisches Institut.
Autor: Autor Josef von Scheda (1815-1888).
Skala: Skala 1: 576 000.

Opis fizyczny: Litografia, arkusz formatu 56x50 cm, po złożeniu 13x19 cm.

Opis merytoryczny: Południk zerowy Ferro. Rzeźba przedstawiona metodą kreskową i punktami wysokościowymi. Mapa z ozdobną bordiurą wokół. Niewielkie szyldziki z uproszczoną mapką poglądową. Mapa podzielona na 12 sekcji podklejonych wspólnie płótnem.

Historia: Mapa wchodzi w skład wydawnictwa J. Scheda, Karte von Central - Europa, Massstab 1:576 000, Wien 1856-1873. Tytuł mapy ulagał zmianom: Übersichtigskarte von Central-Europa, Generalkarte von Mitteleuropa, Karte d. Österreichschischen Kaiserreich. W 1866 r. część mapy wykonano litograficznie. W 1872 r. Państwo zakupiło tę mapę, ale w 1888 r. została wycofana z obiegu i zastąpiona przez inne mapy[20]. Josef von Scheda był austriackim wojskowym, kartografem i geografem. Pracował w k.u.k. Militär-Geographisches Institut w Wiedniu. Odegrał kluczową rolę w jego powstaniu i pracach. Wniósł duży wkład w rozwój topografii austriackiej. Jego prace miały fundamentalne znaczenie dla rozwoju map w XIX w., zwłaszcza dla obszaru Austro-Węgier. Pod jego kierunkiem opublikowano mapy terenów Europy Środkowej i Południowo-Wschodniej, a przede wszystkim powstanie obszernej mapy Austro-Węgier.

Słowa kluczowe: Białoruś mapy • mapy topograficzne 19 w.
Sygnatura: K-2211
Przypisy: B. Olszewicz, Kartograia polska XIX w. T. 1, Warszawa 1998, s. 247.

Tytuł: N 33. Breßt Litowßk = Breßt Litowßk N 33

Wydawca: Berlin 1914 Kartographische Abteilung Königliche Preussische Landesaufnahme.
Autor: Königliche Preussische Landesaufnahme
Skala: Skala 1:100 000.

Opis fizyczny: Litografia, arkusz formatu 37x42 cm.

Opis merytoryczny: Południk zerowy Ferro. Rzeźba terenu przedstawiona przy pomocy metody kreskowej oraz poziomic i punktów wysokościowych.

Historia: Mapa jest arkuszem z Karte des westlichen Rußlands 1:100 000. Wykonanej na podstawie jedno- i dwuwiorstowki rosyjskiej (Nowaja Topograficzeskaja Karta Zapadnij Rossii). Mapa zachodniej Rosji została sporządzona na potrzeby wojenne w tym samym odwzorowaniu i podziale na arkusze co Karte des Deutschen Reiches. Niemieckie wojskowe służby kartograficzne (Koniglich Preusische Landesaufnahme) opracowywały i wydawały je od końca XIX wieku do 1921 r. Drukowano ją w czasie pierwszej wojny światowej. Wydano w sumie 467 arkuszy, ktore swoim zasięgiem obejmowały: Krolestwo Polskie, część Litwy aż po granice z Estonią, ziemie zachodniej Białorusi i częściowo Ukrainy, na południu tereny po Krakow i Rzeszow. Mapy z serii Karte des Westlichen Russlands były wykorzystywane przez wojska państw centralnych w czasie I wojny światowej. Wydanie wojenne uzupełniono zdobycznymi materiałami rosyjskimi; w razie braku dwuwiorstówki używano trzywiorstowki. Nazewnictwo jest niejednolite: stosowano transkrypcję nazw rosyjskich i polską pisownię Po zakończeniu wojny stały się podstawą dla opracowania własnych materiałow topograficznych przez Wojsko Polskie (z 467 arkuszy przeszło 260 pokrywało teren II Rzeczypospolitej).

Słowa kluczowe: Brześć (Białoruś region) mapy • mapy topograficzne 1900-1945
Sygnatura: K-2161
Przypisy: