WSTĘP: Dziesięć lat wolnego rynku wolnego słowa ......................... 11
1989
JERZY TÜROWICZ: Przemówienie na otwarcie obrad Okrągłego Stołu;
6.02.1989 .......................................................... 23
REDAKCJA: [wstępniak do pierwszego numeru], „Gazeta Wyborcza" nr l, 8.05.1989 .......................................................... 28
STEFAN KISIELEWSKI: „Sam sobie sterem: Złe ptaki i prorocy przy urnie";
„Tygodnik Powszechny" nr 26,18.06.1989 ................................ 34
ADAM MICHNIK: „Wasz prezydent, nasz premier"; „Gazeta Wyborcza" nr 40, 3.07.1989 .......................................................... 39
TIMOTHY GARTON ASH, LAJOS KIŚ, ADAM MICHNIK: „Tysiąc słów";
„Gazeta Wyborcza" nr 44/„Magyar Nemzet"/„The Independent"/„El Pais"/ „Süddeutsche Zeitung" 8.07.1989 ....................................... 44
REDAKCJA: [Komentarz do kazania Prymasa na Jasnej Górze]; „Przegląd Wiadomości Agencyjnych" nr 36, 9.09.1989 + REDAKCJA: „Bez komentarza:
tak mówi Prymas"; „Promieniści" nr 40,13.02.1989 + DYSKUSJA RADIOWA:
„W sprawie Karmelu"; Radio Wolna Europa, Monachium, 17.09.1989 .......... 49
ADAM KRZEMIŃSKI rozmawia z ERICHEM HONECKEREM:
„Młot, kłos i cyrkiel"; „Polityka" nr 36, 9.09.1989 ......................... 54
LECH WAŁĘSA: „Przemówienie przed Kongresem USA";VoA, RWĘ,
Polskie Radio pr. I, TVP1 - 15.10.1989 ................................... 60
JOANNA SZCZEPKOWSKA: wypowiedź w DTV; „Dziennik Telewizyjny" TVP1, godz.19.30, 28.10.1989 ................................................ 65
JACEK SNOPKIEWICZ i zespól: pierwsze wydanie „Wiadomości";
„Wiadomości" TVP1, godz. 19.30,18.11.1989 .............................. 65
PIOTR WIERZBICKI: „Familia, świta, dwór"; „Tygodnik Solidarność" nr 23 (60);
10.11.1989 .......................................................... 73
1990
JANUSZ JANKOWIAK: „Plan Balcerowicza miesiąc pierwszy";
„Gazeta Wyborcza" nr 24; 7.02.1990 ..................................... 81
ANDRZEJ SZCZYPIORSKI: „Demokracja to nie tylko większość. List otwarty
do premiera rządu RP"; „Gazeta Wyborcza" nr 66,19.03.1990 ................ 86
EDWARD GIEREK i JANUSZ ROLICKI: „Przerwana dekada"; wydawnictwo Polska Oficyna Wydawnicza BGW, Warszawa 1990 .......................... 93
Ks. JÓZEF TISCHNER: „Homo sovieticus między Wawelem a Jasną Górą";
„Tygodnik Powszechny" nr 25, 24.06.1990 ................................ 99
JERZY JACHOWICZ: „Spec od prowokacji"; „Gazeta Wyborcza", 28.09.1990 ... 104
AGNIESZKA KUBLIK rozmawia z TYMIŃSKIM: „Stan Tymiński: kandydat
na prezydenta"; „Gazeta Wyborcza" nr 283, 5.12.1990 ...................... 109
1991
WOJTEK BOCKENHEIM: „Przez żyłę do serca"; „bruLion" nr 16/1991 ........ 117
1992
JACEK LESKI: „Ryzykowne akcje za 450 miliardów"; „Gazeta w Lublinie",
lokalny dodatek „Gazety Wyborczej"; 13.01.1992 .......................... 125
HANNA KRALL: „Portret z kulą w szczęce"; „Gazeta Wyborcza", 7.03.1992 .... 130
JAROSŁAW KURSKI: „Wódz - przedostatni rozdział"; „Gazeta Wyborcza"
nr 95,22.04.1992 .................................................... 135
JAN OLSZEWSKI: Wystąpienie telewizyjne; TVP1 oraz TVP2, 4.06.1992,
godz. 23.30 ......................................................... 141
JAN NOWAK-JEZIORAŃSKI: „Polska z oddali - o Kuklińskim"; TVP1,
5.10.1992,godz. 20.00 ................................................ 147
RYSZARD KAPUŚCIŃSKI: „Skacząc przez kałuże" (fragmenty „Imperium");
„Gazeta Wyborcza" nr 263. 7.11.1992 . ............. .............................. 155
JAGIENKA WILCZAK: „Krew w termosie"; „Polityka" nr 43; 24.10.1992 ....... 160
ANASTAZJA POTOCKA (oprać. Jerzy Skoczyłaś): „Erotyczne immunitety";
wydawnictwo Refleks/BGW, Warszawa, 1992 .............................. 165
1993
MARIUSZ SZCZYGIEŁ: „Onanizm polski"; „Gazeta Wyborcza" nr 165,
17.07.1993 ......................................................... 173
REDAKCJA: „Lista konfidentów", „Gazeta Polska" nr 4. czerwiec 1993
+ REDAKCJA: „Konfidenci bezpieki z listy Milczanowskiego", „Gazeta Polska"
nr 22, 2.06.1994 .................................................... 178
1994
MACIEJ GORZELIŃSKI, PIOTR NAJSZTUB: „Korupcja w policji poznańskiej";
„Gazeta Wyborcza", 5.03.1994 ......................................... 187
JACEK ŻAKOWSKI: „Coś w Polsce pękło, coś się skończyło"; „Gazeta Wyborcza"
nr 89,16.04.1994 .................................................... 194
ANDRZEJ ROMANOWSKI: „Jestem sam jeden"; „Tygodnik Powszechny" nr 13, 27.03.1994 + JANUSZ TAZBIR: „Kościuszko na każdą okazję" (część I);
„Gazeta Wyborcza" nr 70, 24.03.1994 .................................... 200
JERZY BACZYŃSKI: „Panie premierze Pawlak, proszę podejść do płotu";
„Polityka",17.09.1994 ................................................ 206
JERZY URBAN: „Jakie pyszne gówno"; „Nie" nr 39, 29.09.1994 .............. 211
ERYK MISTEWICZ, ARTUR WITOSZEK: „Femme fatale premiera"; „Wprost", 20.11.1994 ......................................................... 221
1995
ANDRZEJ WOYCIECHOWSKI: „Na każdy temat - bezdomni"; Polsat,
26.01.1995,godz. 22.10 ............................................... 229
JAN PAWEŁ II: „List Ojca Świętego Jana Pawła n do Jerzego Turowicza";
„Tygodnik Powszechny" nr 20,14.05.1995 + JERZY TUROWICZ: „Dobro i zło
w Kościele"; „Tygodnik Powszechny" nr 20,14.05.1995 ..................... 235
ROMAN GRACZYK: „Znak sprzeciwu, znak przymusu"; „Gazeta Wyborcza" nr 151,1.07.1995 .................................................... 245
STANISŁAW TYCZYŃSKI: [plakat „Polityka albo zdrowie. RMF FM"];
wrzesień 1995 ...................................................... 250
ADAM MICHNIK & WŁODZIMIERZ CIMOSZEWICZ: „O prawdę i pojednanie";
„Gazeta Wyborcza" nr 210, 9.09.1995 .................................... 256
ANDRZEJ KWIATKOWSKI, JAN NOWAK-JEZIORAŃSKI, JERZY MAREK NOWAKOWSKI, ANDRZEJ URBAŃSKI, WIESŁAW WALENDZIAK, TOMASZ WOŁEK, SŁAWOMIR ZIELIŃSKI: Debata telewizyjna Aleksandra Kwaśniewskiego i Lecha Wałęsy; TVF l, 12.11.1995, godz. 20.10 (oraz MAREK BARAŃSKI: „Z więzienia na szefa komitetu Wałęsy"; „Nie" 45/1995;
PIOTR WYSOCKI, RAFAŁ SZUBSTARSKI: „Czerwona pajęczyna. Kwaśniewska, Oleksowa, Gorywoda, Sadowski..."; „Życie Warszawy", 28-29.10.1995;
GRAŻYNA DOBROŃ: Wywiad z Aleksandrem Kwaśniewskim, program m Polskiego Radia; 16.10.1995) ................................ 261
1996
MAŁGORZATA ZIĘTKIEWICZ: [relacja spod Pałacu Prezydenckiego];
„Panorama" TVP2, godz. 21.03,19.12.1995 ............................... 273
(oraz ALEKSANDER FRYDRYCHOWICZ: „Polowanie na czarownice. Rozmowa z pik. Henrykiem Bosakiem"; „Trybuna" nr 3, 4.01.1996; KRZYSZTOF SKOWROŃSKI w rozmowie z Józefem Oleksym; Radio Zet, 5.01.1996; ZBIGNIEW HERBERT: „Bezradność" (wiersz);
„Tygodnik Solidarność" nr l, 7.01.1996; Komentarz redakcyjny: Premier Józef Oleksy powinien odejść; „Rzeczpospolita" nr 5, 7.01.1996; JERZY JACHOWICZ: Operacja Majorka;
„Gazeta Wyborcza" nr 11, 13.01.1996; JANECKI: „Wielka gra"; „Wprost" nr 3, 21.01.1996;
PAWEŁ DĘBSKI: „Agent Marek Król"; „Dziennik Poznański", 22.01.1996; JACEK KUROŃ, KAROL MODZELEWSKI: Do partii politycznych o kryzysie państwa (list otwarty); „Gazeta Wyborcza" nr 18, 22.01.1996; MONIKA OLEJNIK, STANISŁAW JANECKI, BRONISŁAW WILDSTEIN, KONRAD PIASECKI i PIOTR PACEWICZ rozmawiają z Józefem Oleksym;
„Polsat", 24.01. 1996; WITOLD BEREŚ, KRZYSZTOF BURNETKO, EDWARD MISZCZAK:
„Pułapka na myszy. Rozmowa z płk. Konstantym Miodowiczem, gen. Henrykiem Jasikiem i Krzysztofem Kozłowskim"; RMF, 6.02.1996 oraz „Tygodnik Powszechny" nr 6, 11.02.1996;
AGNIESZKA KUBLIK i MONIKA OLEJNIK: „Cena wystarczająca. Rozmowa z byłym szefem UOP Gromosławem Czempińskim"; „Gazeta Wyborcza" nr 52 i m PR, godz. 8.05, 1.03.1996;
MAREK BARAŃSKI: „Olin zdycha, czyli o niewinności Oleksego"; „Nie", 14.03.1996; JANINA PARADOWSKA: „Szukałem kreta. Rozmowa z gen. Marianem Zacharskim"; „Polityka" nr 19,11.05.1996 ............................................................ .277
1997
MIECZYSŁAW F. RAKOWSKI: „Konkordatowy pat"; „Trybuna" nr 9,
11.01.1997 ......................................................... 285
KATARZYNA JANOWSKA, PIOTR MUCHARSKI: „Rozmowy na koniec wieku - z biskupem Alfonsem Nossolem o europejskiej wieży Babel"; TVP1, 16.03.1997,godz. 12.20 ............................................... 293
MONIKA OLEJNIK: Rozmowa z byłym prezydentem Lechem Wałęsą, Program III Polskiego Radia, 20.03.1997, godz. 8.15 + MARIUSZ MARKS:
„Harley, mój kumpel" (reportaż); Program ni Polskiego Radia, 22.07.1997 ..... 298 JĘDRZEJ GIERTYCH: Rozmowy nie dokończone [Przeciwko Sorosowi];
Radio Maryja,kwiecień 1997 .......................................... 304
ADAMWAJRAK: „Ocenzurowana wrona"; „Gazeta Wyborcza" nr 97
(Magazyn), 25.04.1997 ................................................ 313
LIDIA OSTAŁOWSKA, PAWEŁ SMOLEŃSKI: „To nie mój pies, ale moje łóżko";
„Gazeta Wyborcza" nr 101 (Magazyn nr 18), 30.04.1997 .................... 318
RAFAŁ KASPRÓW, JACEK ŁĘSKI: „Wakacje z agentem"; „Życie" nr 196, 23.08.1997 ......................................................... 334
GRZEGORZ MIECUGOW (wydawca i prowadzący): [policjanci gdyńscy biją bezbronnych kibiców po meczu]; „Fakty", TVN, godz. 19.30,19.11.1997 ........ 341
HENRYK DEDERKO: „Witajcie w życiu" (film dokumentalny); TVP1,1997 .... 347
1998
EDMUND SZOT, ARTUR MORKA: „To nie ja, to kolega"; „Rzeczpospolita" nr 30, 7.02.1998 + [TJP]: „Rząd w żelu"; „Życie" nr 32, 7.02.1998 + JAROSŁAW KURSKI: „Władza w galarecie"; „Gazeta Wyborcza" nr 32, 7.02.1998 ......... 357
ARTUR DOMOSŁAWSKI: „Nieznośna lekkość słowa"; „Gazeta Wyborcza" nr 195, 21.08.1998 ................................................... 366
1999
„Koniec wieku" (cykl plebiscytów); „Polityka" 14.02.1998 - 1.01.2000
+ „Lista najbogatszych Polaków"; „Wprost" nr 25, 20.06.1999
+ „Nasze triumfy, nasze klęski"; „Gazeta Wyborcza", TVP1 i Polskie Radio
program l; 4.06.1999 oraz „Telewizja pragnień"; „Gazeta Wyborcza" i TVP1;
23.12.1999 + „Dziennikarz wieku"; „Press" nr 12, grudzień 1999 .............. 373
POSTSCRIPTUM:
21 SPOSOBÓW OGRANICZANIA WOLNOŚCI SŁOWA (1989-1999) ........... 386
Sposób l. ZAKAZANE KSIĄŻKI („Mein Kampf", „Protokoły mędrców Syjonu", „Szatańskie wersety")................................................ 387
Sposób 2. OCHOTA NA RZĄDOWE MEDIA („Rzeczpospolita", TVP) .......... 389
Sposób 3. ZAKAZ LŻENIA PRZEDSTAWICIELI WŁADZ
I RZECZYPOSPOLITEJ .............................................. 391
Sposób 4. TAJEMNICA PAŃSTWOWA ................................... 395
Sposób 5. PRAWO PRASOWE a' la PRL .................................. 395
Sposób 6. ŻĄDANIE UJAWNIENIA DZIENNIKARSKICH INFORMATORÓW ... 397 Sposób 7. NADZÓR RADY PRASOWEJ ................................. 398
Sposób 8. OGRANICZENIE OBCEGO KAPITAŁU W MEDIACH .............. 399
Sposób 9. „KŁAMSTWO OŚWIĘCIMSKIE" i inne teksty antysemickie ......... 401
Sposób 10. KŁAMSTWO KOMUNIZMU .................................. 403
Sposób 11. WAŻNE INTERESY PAŃSTWA ............................... 403
Sposób 12. POSTĘPOWANIE ZABEZPIECZAJĄCE DOBRE IMIĘ FIRM ....... 404
Sposób 13. ZABEZPIECZENIE DOBREGO IMIENIA OSÓB PRZED
ZNIESŁAWIENIEM .................................................. 404
Sposób 14. ZAKAZ FAŁSZYWYCH CYTATÓW ............................ 406
Sposób 15. NIE DLA PORNOGRAFII (Jerzy Urban) ........................ 407
Sposób 16. FORMALNE I NIEFORMALNE NACISKI W OBRONIE WARTOŚCI CHRZEŚCIJAŃSKICH ............................................... 409
Sposób 17. PRZECIWKO POGLĄDOM SKRAJNIE PRAWICOWYM
(sprawa programu „WC kwadrans") ..................................... 411
Sposób 18. CO ZROBIĆ Z NIEWYBREDNYM ANTYKLERYKALIZMEM? ...... 412
Sposób 19. PRZECIEKI, CZYLI CENZURA SPROWOKOWANA .............. 414
Sposób 20. AUTOCENZURA, CZYLI NIE PISZEMY O WSZYSTKIM .......... 415
Sposób 21. CENZURAW NAS SAMYCH ................................. 418
MEDIA, CZYLIWOLNY RYNEK ....................................... 419