Spis treści

Wstęp ... 9

1. Wprowadzenie do technik menedżerskich i konsultingowych ... 13

1.1. Zmiana wymogiem współczesności ... 14

1.2. Paradoks Druckera ... 17

1.3. Model 7S jako metoda podejść do analizy i projektowania sukcesu ... 20

1.4. Zasada 20/80 ... 21

2. Menedżer... 25

2.1. Zarządzający jako zawód... 25

2.2. Władza menedżera ... 26

2.3. Praca zarządzającego w firmie ... 28

2.4. Menedżer jako człowiek firmy ... 33

2.5. Podstawowe funkcje kierownicze... 38

2.6. Menedżer w hierarchii służbowej... 41

3. Wyznaczanie misji firmy ... 45

3.1. Rola misji w kierunkowaniu działań ... 45

3.2. Misja... 46

3.3. Sposoby zapisywania misji.... 49

3.4. Rola misji w firmie gospodarczej.... 51

3.5. Rola misji w instytucjach administracji publicznej ... 52

4. Ustalanie celów i zadań ... 55

4.1. Istota celu ... 55

4.2. Określenie pojęć celu i zadania ... 58

4.3. Wytyczne do ustalania celów... 61

4.4. Klasyfikacja celów ... 65

4.5. Formułowanie i zapisywanie celów... 68

5. Zarządzanie przez delegowanie uprawnień .... 71

5.1. Przyczyny delegowania uprawnień ... 71


5.2. Warunki właściwego delegowania uprawnień... 75

5.3. Wymagania co do miejsca delegowania... 76

5.4. Obszar delegowania ... 78

5.5. Skupiać czy dzielić?... 80

5.6. Podział uprawnień pomiędzy linią a sztabem ... 83

6. Tworzenie struktur organizacyjnych ... 85

6.1. Rola struktury w organizacji... 85

6.2. Analiza i projektowanie struktury ... 86

6.3. Statyczne i dynamiczne podejście do analizy strukturalnej ... 86

6.4. Wyróżnianie struktury organizacji... 87

6.5. Wytyczne do tworzenia struktury organizacyjnej ... 90

6.6. Warianty struktury organizacyjnej ... 91

7. Zarządzanie zasobami ludzkimi ... 99

7.1. Ewolucja zarządzania zasobami ludzkimi w świecie ... 99

7.2. Zarządzanie zasobami ludzkimi a pojęcia pokrewne ... 105

7.3. Istota zarządzania zasobami ludzkimi ... 108

7.4. Organizacja zarządzania zasobami ludzkimi ... 115

7.5. Typowe formy organizacyjne zarządzania zasobami ludzkimi ... 119

8. Zarządzanie nakazowe ... 123

8.1. Filozofia zarządzania nakazowego ... 123

8.2. Zasady metodyczne zarządzania nakazowego ... 125

8.3. Sposób wyznaczania celów ... 126

8.4. Negatywne skutki zarządzania nakazowego ... 126

9. Zarządzanie strategiczne ... 129

9.1. Istota zarządzania strategicznego ... 129

9.2. Proces zarządzania strategicznego ... 130

9.3. Analiza strategiczna ... 137

9.4. Plan strategiczny ... 149

9.5. Typowe strategie działania i rozwoju przedsiębiorstw ... 154

10. Zarządzanie problemami ... 161

10.1. Sytuacja problemowa ... 161

10.2. Problem ... 162

10.3. Metoda wyróżniona ... 165

10.4. Zespoły zadaniowe dla rozwiązywania problemów ... 167

10.5. Procedura rozwiązywania problemów ... 168

11. Zarządzanie czasem ... 171

11.1. Przyczyny marnowania czasu ... 171

11.2. Metody badania czasu pracy menedżerów ... 173


11.3. Typowe przejawy niesprawności w gospodarowaniu czasem menedżerów... 175

11.4. Skutki i przyczyny niesprawności w gospodarowaniu czasem ... 179

11.5. Metody zarządzania czasem menedżera ... 182

11.6. Zasady planowania pracy własnej ... 183

11.7. Zasady organizacji pracy własnej... 187

11.8. Zasady samokierowania ... 192

11.9. Zasady kontroli pracy własnej i wykorzystania czasu pracy ... 197

12. Zarządzanie inwestycjami ... 201

12.1. Istota i rodzaje inwestycji ... 201

12.2. Cykl inwestycyjny ... 204

12.3. Układ treści studium wykonalności (feasibility study) ... 215

13. Zarządzanie przez wyjątki ... 227

13.1. Sytuacja kierownika ... 227

13.2. Zasady metodyczne ... 229

13.3. Procedura wprowadzenia metody .... 231

14. Zarządzanie przez cele ... 235

14.1. Filozofia zarządzania przez cele ... 235

14.2. Zasady metodyczne ZPC ... 238

14.3. Uwarunkowania wprowadzania ZPC ... 248

14.4. Procedura realizacyjna ... 250

14.5. Przykład wprowadzania systemu ZPC ... 253

15. Sterowanie zmianą ... 259

15.1. Kształtowanie przyszłości - układ ssący lub tłoczący ... 260

15.2. Zmiana w układach organizacyjnych ... 261

15.3. Diagnozowanie mocy sprawczej organizacji ... 263

15.4. Projektowanie globalnej zmiany organizacyjnej ... 271

15.5. Procedura sterowania zmianami ... 275

15.6. Menedżer jako kreator zmiany ... 278

15.7. Przypadek diagnozy organizacyjnej poprzez modele decydentów ... 284

16. Prognozowanie konsekwencji zmiany - cykl życia organizacji ... 287

16.1. Filozofia cyklu życia organizacji ... 288

16.2. Rodzaje cykli w życiu firmy... 290

16.3. Zachowania w krótkim cyklu życia organizacji ... 291

16.4. Cykl życia organizacji a rozwój firmy ... 301

17. Zarządzanie konfliktami ... 305

17.1. Istota konfliktu społecznego ... 305

17.2. Dynamika konfliktu społecznego ... 308

17.3. Rodzaje konfliktów społecznych ... 310


17.4. Przyczyny konfliktów społecznych w organizacjach ... 312

17.5. Skutki konfliktów społecznych w organizacji ... 313

17.6. Formy zarządzania konfliktami ... 316

17.7. Strategie pasywne wobec konfliktów ... 320

17.8. Strategie aktywne ... 323

17.9. Zasady wyboru strategii opanowania sytuacji konfliktowej ... 327

18. Zarządzanie stresem ... 329

18.1. Natura stresu ... 330

18.2. Reakcja stresowa - schemat ogólny ... 331

18.3. Stresory w pracy i życiu menedżera ... 334

18.4. Reakcje stresowe oraz negatywne skutki stresu ... 336

18.5. Sposoby postępowania wobec stresu .... 339

Literatura ... 353