Spis treści

Przedmowa - Katarzyna Głąbicka ............................. 9

Wlodzimierz_Anioł Przyszłość europejskiej polityki społecznej ............ .15

1. Dotychczasowy dorobek ............................................ 16

2. Uwarunkowania pozytywne ....................................... 20

3. Uwarunkowania negatywne ....................................... 22

4. Kierunek przewartościowań ........................................ 26

5. Implikacje dla Polski ..................................................... 29

Adam Kurzynowski Standardy Unii Europejskiej w polityce społecznej

- poziom centralny i lokalny ........................................ 32

1. Ujęcie definicyjne ......................................................... 32

2. Dylematy wdrażania standardów ............................... 33

3. Implikacje dla Polski ..................................................... 34

Mieczysław_Kabaj Rynek pracy w Unii Europejskiej i w Polsce ............ 36

1. Zatrudnienie i bezrobocie w UE i w Polsce:

podobieństwa i różnice ........ . .................................... 37

2. Efektywność polityki rynku pracy ............................ 39

3. Elastyczność rynku pracy .......................................... 43

4. Standardy minimalne i kwestia „dumpingu".

socjalnego .................................................................... 44

4.2. Kwestia zasiłków dla bezrobotnych .................. 45

5. Wspólny rynek pracy czy asymetria integracji ...... 45

6. Asymetria integracji ................................................... 47

6.1. Asymetria integracji na przykładzie Niemiec .... 48

6.2. Integracja a „drenaż mózgów": dwie hipotezy . 51

6.3. Strategia „pełnej integracji" ............................... 53

7. Implikacje dla Polski ..................................................... 54


Krzysztof Malinowski

Charakterystyka europejskiego bezrobocia ............ 59

1. Wprowadzenie ............................. 59

2. Charakterystyka bezrobocia w UE ................ 60

2.1. Bezrobocie wśród kobiet ................... 61

2.2. Bezrobocie wśród młodzieży ................ 62

2.3. Zróżnicowanie regionalne bezrobocia w UE ..... 64

3. Sposoby walki z bezrobociem ................... 65

Julian Auleytner

Edukacja w Unii Europejskiej i w Polsce ............ 67

1. Związki między edukacją a gospodarką ............ 67

2. Podstawowe trendy edukacyjne w UE ............. 73

3. Edukacja a perspektywy zawodowe ............... 75

4. Bariery edukacyjne w .rozwoju kapitału ludzkiego ..... 77

5. Przemiany kapitału ludzkiego w Polsce ............ 80

6. Biurokracja a edukacja ....................... 81

7. Implikacje dla Polski ......................... 82

Katarzyna Gtąbicka

Migracje w Unii Europejskiej i w Polsce ............. 85

1. Wprowadzenie ............................. 85

2. Kwestia migracyjna w Unii Europejskiej ........... 86

2.1. Aspekt prawny .......................... 86

2.2. Skala migracji w UE ..................... 89

2.2.1. Imigracja do UE .................... 90

2.2.2. Emigracja z UE ..................... 106

3. Kwestia migracyjna w Polsce ................... 108

3.1. Aspekt prawny .......................... 109

3.2. Skala migracji .......................... 110

3.2.1. Imigracja do Polski .................. 111

3.2.2. Emigracja z Polski ................... 113

4. Implikacje dla Polski ......................... 114


Ewa Schwierskott

Społeczne skutki polityki migracyjnej w Niemczech na tle

rozwoju europejskiego - geneza i ewolucja ................................... 117

1. Polityka rządu Republiki Federalnej Niemiec wobec cudzoziemców ................................................................................ 117

2. Cudzoziemcy w Niemczech - dane liczbowe ............................... 118

2.1. Azylanci ................................................................................... 120

2.2. Tendencje rozwoju danych demograficznych ................... 124

3. Położenie prawne cudzoziemców w RFN ................................... 125

3.1. Prawo pobytu uchodźców politycznych

i wojennych ............................................................................... 126

4. Kwestia integracji ......................................................................... 127

4.1. Nabycie obywatelstwa ......................................................... 127

4.2. Rola Rzecznika ds. Migracji ................................................. 131

4.3. Problem marginalizacji .......................................................... 132

4.4. Wzajemny stosunek społeczności niemieckiej

i cudzoziemskiej ....................................................................... 133

4.5. Obraz imigrantów rozpowszechniany przez

media ........................................................................................ 134

5. Podsumowanie ............................................................................. 136

Piotr Błędowski

Polityka społeczna wobec osób starszych w Unii

Europejskiej i w Polsce ................................................................... 138

1. Wprowadzenie .............................................................................. 138

2. Międzynarodowa polityka wobec osób starszych .................. 143

3. Społeczno-demograficzne aspekty demograficznego

starzenia się ludności w krajach Unii Europejskiej ................. 146

4. Cele polityki społecznej wobec osób starszych ...................... 151

5. Zakres i podmioty polityki społecznej wobec osób

starszych ...................................................................................... 154

6. Polityka społeczna wobec osób starszych w Polsce ............. 160


Gertmda Uścińska Zabezpieczenie społeczne w Unii Europejskiej i w Polsce ............ 163

1. Wprowadzenie ................................................................................... 163

2. Zabezpieczenie społeczne w Unii Europejskiej ............................. 163

3. Zastosowanie zasad koordynacji w polskim systemie

zabezpieczenia społecznego ............................................................. 166

4. Implikacje dla Polski .......................................................................... 167

Mirosław Grewiński Europejski Fundusz Socjalny i implikacje dla Polski ................... 170

1. Wprowadzenie ................................................................................... 170

2. Okresy rozwoju Europejskiego Funduszu Socjalnego ................. 171

2.1. Pierwszy okres EFS 1958-1971 ..................................................172

2.2. Drugi okres EFS 1971-1983 ...................................................... 173

2.3. Trzeci okres EFS' 1983-1988 ..................................................... 174

2.4. Czwarty okres EFS 1989-1993 .................................................. 176

3. Europejski Fundusz Socjalny a inne Fundusze

Strukturalne Unii Europejskiej ......................................................... 178

4. Strategiczne cele Funduszy Strukturalnych Unii

Europejskiej ........................................................................................ 180

5. Administrowanie środkami Europejskiego Funduszu

Socjalnego .......................................................................................... 185

5.1. Inicjatywy Narodowe ............................................................... 185

5.2. Inicjatywy Wspólnotowe ........................................................ 190

6. Zasady zarządzania Europejskim Funduszem

Socjalnym ........................................................................................... 191

7. Pomoc Techniczna ........................................................................... 192

8. Budżet i finansowanie z Europejskiego Funduszu

Socjalnego ......................................................................................... 193

9. Przyszłość Funduszy Strukturalnych ............................................ 194

10. Implikacje dla Polski ....................................................................... 199

Podsumowanie - Katarzyna Gtąbicka ............................................. 208