SPIS TREŚCI

Wstęp ...13

ROZDZIAŁ I

PRAWA PACJENTA I OBOWIĄZKI LEKARZY ORAZ ZAKŁADÓW OPIEKI ZDROWOTNEJ ... 17

1. Deklaracja praw pacjenta ... 17

2. Prawa pacjenta i obowiązki lekarzy oraz zakładów opieki zdrowotnej. 19

3. Roszczenia w razie naruszenia praw pacjenta ... 24

ROZDZIAŁ II ODPOWIEDZIALNOŚĆ CYWILNA LEKARZA ... 27

1. Ogólne zasady odpowiedzialności cywilnej ... 27

2. Podstawy prawne odpowiedzialności lekarza ... 30

3. Obowiązki lekarza - dołożenie należytej staranności

czy zobowiązanie rezultatu ... 34

4. Przesłanki odpowiedzialności ... 37

4.1. Szkoda ... 37

4.2. Wina lekarza ... 39

4.3. Związek przyczynowy ... 51

5. Wynagrodzenie szkody ... 55

5.1. Odszkodowanie ... 55

5.2. Zadośćuczynienie za doznaną krzywdę ... 58

5.3. Przyczynienie się poszkodowanego ... 60

5.4. Roszczenia osób bliskich w razie śmierci poszkodowanego ... 62

6. Odpowiedzialność lekarza w zespole operacyjnym ... 63

7. Odpowiedzialność cywilna lekarza a odpowiedzialność pracownicza ..71

8. Przedawnienie roszczeń ... 74

Rozdział III

POSZCZEGÓLNE PRZYPADKI

ODPOWIEDZIALNOŚCI LEKARZA...79

1. Zgoda pacjenta... 79

1.1. Przedmiot i skutki zgody ... 79

1.2. Forma zgody...83

1.3. Zgoda zastępcza... 86

1.4. Działanie bez zgody pacjenta... 89

2. Przymus leczenia ... 91

3. Przekroczenie zakresu zgody... 97

4. Obowiązek poinformowania pacjenta o ryzyku i skutkach zabiegu lekarskiego ...101

5. Postępowanie lecznicze wobec osób z zaburzeniami psychicznymi...112

6. Odmowa udzielenia pomocy... 119

7. Zwłoka lub zaniechanie dokonania zabiegu ... 121

8. Dokonanie zabiegu wymagającego specjalnych kwalifikacji...123

9. Stosowanie zarzuconych lub niesprawdzonych metod

i środków leczenia ...126

10. Dokonanie zabiegu oczywiście zbędnego ...128

11. Pozostawienie ciał obcych w polu operacyjnym ...130

12. Błąd sztuki lekarskiej... 132

13. Eksperyment medyczny... 137

14. Zabiegi estetyczne ...144

15. Wydawanie nieprawdziwych świadectw i orzeczeń lekarskich ...148

16. Niezachowanie tajemnicy lekarskiej ...150

17. Brak oględności i taktu w postępowaniu ...154

18. Przerwanie ciąży...156

19. Szkoda wyrządzona dziecku poczętemu...159

20. Prokreacja medycznie wspomagana ...169

20.1 Sztuczne zapłodnienie ...170

20.2. „Zastępcze macierzyństwo" ...175

20.3. Zapłodnienie „in vitro" ... 179

21. Inżynieria genetyczna ...182

22. Przeszczepy komórek, tkanek i narządów ...191

23. Działanie lekarza w stanach terminalnych...201

24. Ochrona dawców krwi...206

ROZDZIAŁ IV

ODPOWIEDZIALNOŚĆ CYWILNA ZAKŁADU OPIEKI ZDROWOTNEJ ... 209

1. System organizacyjny zakładów opieki zdrowotnej

a odpowiedzialność cywilna ... 209

2. Odpowiedzialność publicznego zakładu opieki zdrowotnej... 217

2.1. Podstawa odpowiedzialności... 217

2.2. Odpowiedzialność za winę lekarza lub personelu medycznego .. 219

2.3. Odpowiedzialność za „winę organizacyjną" ... 222

2.4. Odpowiedzialność na zasadach słuszności...230

3. Odpowiedzialność niepublicznego zakładu opieki zdrowotnej ... 235

4. Odpowiedzialność za świadczenia zdrowotne

zamówione przez organy administracji, samorządu terytorialnego lub publiczne z.o.z. ... 238

ROZDZIAŁ V ODPOWIEDZIALNOŚĆ CYWILNA KAS CHORYCH. .... 241

ROZDZIAŁ VI

ODPOWIEDZIALNOŚĆ GWARANCYJNA I UBEZPIECZENIOWA

ZA SZKODY WYRZĄDZONE PRZY LECZENIU

I „WYPADKI MEDYCZNE" ... 245

1. Gwarancyjna odpowiedzialność Państwa ... 245

2. Ubezpieczeniowe i gwarancyjne modele kompensacji szkód

wyrządzonych przy leczeniu ... 248

2.1. System odpowiedzialności lekarzy i szpitali na zasadzie ryzyka i ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej... 249

2.2. Ubezpieczenie na rzecz pacjenta ... 250

2.3. Szwedzki model ubezpieczenia na rzecz pacjenta ... 250

2.4. Fundusz gwarancyjny wynagradzania szkód

poniesionych przez pacjentów ... 253

2.5. Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej lekarza

i zakładu opieki zdrowotnej w Polsce ... 255

KODEKS ETYKI LEKARSKIEJ ... 261

AKTY PRAWNE

Ustawa z dnia 5 XII 1996 r.

O ZAWODZIE LEKARZA (Dz.U.z 1997 r., Nr 28, poz. 152) ...281

Ustawa z dnia 17 V 1989 r.

O IZBACH LEKARSKICH

(Dz.U. Nr 30, poz. 158 z późn. zm.).... 311

Rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 26 IX 1990 r.

W SPRAWIE POSTĘPOWANIA W PRZEDMIOCIE ODPOWIEDZIALNOŚCI ZAWODOWEJ LEKARZY (Dz.U. Nr 64, poz. 406)... 329

Rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 2 IX 1991 r.

W SPRAWIE POSTĘPOWANIA DOTYCZĄCEGO

POZBAWIENIA PRAWA WYKONYWANIA ZAWODU LEKARZA

Z POWODU NIEZDOLNOŚCI DO JEGO WYKONYWANIA

(Dz.U. Nr 83, poz. 379)... 351

Ustawa z dnia 30 VIII 1991 r.

O ZAKŁADACH OPIEKI ZDROWOTNEJ (Dz.U. Nr 91, poz. 408 z późn. zm.) ... 357

Rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 5 III 1992 r.

W SPRAWIE RODZAJU STANOWISK W PUBLICZNYCH ZAKŁADACH OPIEKI ZDROWOTNEJ, KTÓRYCH OBSADZANIE NASTĘPUJE W DRODZE KONKURSU ORAZ TRYBU PRZEPROWADZANIA KONKURSU

(Dz.U.jedn.tekst z 1996r.Nr41.poz. 180) ....409

Rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 18 III 1992 r.

W SPRAWIE WYMAGAŃ, JAKIM POWINNY ODPOWIADAĆ OSOBY NA STANOWISKACH KIEROWNICZYCH W ZAKŁADACH OPIEKI ZDROWOTNEJ

(Dz.U. Nr 30, poz. 131 z późn. zm.) ...419

Rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 17 XII 1992 r. W SPRAWIE RODZAJÓW DOKUMENTACJI MEDYCZNEJ, SPOSOBU JEJ PROWADZENIA ORAZ SZCZEGÓŁOWYCH WARUNKÓW JEJ UDOSTĘPNIANIA (Dz.U. z 1993 r.. Nr 3, póz. 13 z póżn. zm.)....423

Rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 3 XII 1992 r, W SPRAWIE ZLECANIA KONTROLI ZAKŁADU OPIEKI ZDROWOTNEJ (Dz.U. Nr 96, poz. 477) ... 451

Ustawa z dnia 7 I 1993 r.

O PLANOWANIU RODZINY, OCHRONIE PŁODU LUDZKIEGO

I WARUNKACH DOPUSZCZALNOŚCI PRZERYWANIA CIĄŻY

(Dz.U. Nr 17, poz. 78 z późn. zm.) ... 457

Rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 22 I 1997 r.

W SPRAWIE KWALIFIKACJI ZAWODOWYCH LEKARZY ORAZ STWIERDZANIA, ŻE CIĄŻA ZAGRAŻA ŻYCIU LUB ZDROWIU KOBIETY LUB WSKAZUJE NA DUŻE PRAWDOPODOBIEŃSTWO CIĘŻKIEGO I NIEODWRACALNEGO UPOŚLEDZENIA PŁODU

ALBO NIEULECZALNEJ CHOROBY ZAGRAŻAJĄCEJ JEGO ŻYCIU (Dz.U. Nr 9, poz. 49) ... 463

Ustawa z dnia 19 VIII 1994 r.

O OCHRONIE ZDROWIA PSYCHICZNEGO

(Dz.U. Nr 111, poz. 535 z późn. zm.) ...465

Ustawa z dnia 26 października 1995 r.

O POBIERANIU I PRZESZCZEPIANIU KOMÓREK, TKANEK

I NARZĄDÓW

(Dz.U. Nr 138, poz. 682 z późn. zm.) ... 487

Rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 1 X 1996 r.

W SPRAWIE CENTRALNEGO REJESTRU ZGŁOSZONYCH SPRZECIWÓW NA POBRANIE KOMÓREK, TKANEK I NARZĄDÓW, SPOSOBU REJESTRACJI SPRZECIWÓW

ORAZ SPOSOBU USTALANIA ISTNIENIA SPRZECIWU

W FORMIE OŚWIADCZEŃ

(Dz.U. Nr 124, poz. 588) ...497

Rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 30 XI 1996 r. W SPRAWIE WARUNKÓW POBIERANIA I PRZESZCZEPIANIA KOMÓREK, TKANEK I NARZĄDÓW ORAZ SPOSOBU STWIERDZANIA SPEŁNIENIA TYCH WARUNKÓW (Dz.U. Nr 161, poz. 718) ... 503

Ustawa z dnia 5 VII 1996 r.

O ZAWODACH PIELĘGNIARKI I POŁOŻNEJ

(Dz.U. Nr 91.poz.410z późn. zm.) ... 511

Rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 23 IV 1998 r.

W SPRAWIE SZCZEGÓŁOWYCH ZASAD I TRYBU POSTĘPOWANIA W SPRAWACH WYDAWANIA ZEZWOLEŃ

I WPISU DO REJESTRU INDYWIDUALNYCH PRAKTYK LEKARSKICH I INDYWIDUALNYCH SPECJALISTYCZNYCH PRAKTYK LEKARSKICH ORAZ WZORÓW REJESTRÓW

(Dz.U. Nr 58, poz. 371).... 527

Rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 13 VII 1998 r.

W SPRAWIE UMOWY O UDZIELENIE ZAMÓWIENIA NA ŚWIADCZENIA ZDROWOTNE

(Dz.U. Nr 93, poz. 592)...533

Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 17 XI 1998 r.

W SPRAWIE OGÓLNYCH WARUNKÓW OBOWIĄZKOWEGO UBEZPIECZENIA ODPOWIEDZIALNOŚCI CYWILNEJ PODMIOTU PRZYJMUJĄCEGO ZAMÓWIENIE NA ŚWIADCZENIA ZDROWOTNE ZA SZKODY WYRZĄDZONE PRZY UDZIELANIU TYCH ŚWIADCZEŃ

(Dz.U. Nr 143, poz. 921).... 541

KONWENCJA O PRAWACH CZŁOWIEKA

I BIOMEDYCYNIE (1997)...549

KODEKS CYWILNY (wyciąg) - ustawa z dnia 23 IV 1964 r. (Dz.U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.)...561

Ustawa z dnia 6 II 1997 r.

O POWSZECHNYM UBEZPIECZENIU ZDROWOTNYM

(Dz.U. Nr 28, poz. 153 z późn. zm.: wyciąg) ....571